SORKUNTZAN LAGUNDU DEZAKETEN BALIOAK ETA OZTOPATU DEZAKETEN ERRESISTENTZIAK AZTERTZEN

  Prozesu bat hasterako orduan, oso argi izan behar ditugu norberaren ahulguneak eta indirguneak. Izan ere, hori identifikatuta, ahulguneak indartzen laguntzen duten baliabideak lortu daitezke. Era horretan, ahulgune guztiak gainditu ez arren, hauek hobetzen saiatu gaitezke, betiere, hauek identifikatzen baditugu. Bestalde, indarguneak ezagututa, egin beharrekoan indargune horietan oinarrituta aberastu daiteke egin beharreko prozesua eta emaitza. Egin beharreko horretan arlo gutxi jorratzen badira ere, jorratzen diren arloak ondo landuak egon behar direlako eta lantzen diren gutxi horietan sakondu beharra dagoelako.

ERRESISTENTZIEI dagokionez, nire aldetik behintzat sorkuntsa prozesuan eragin negatiboa izan dezaketen  ezaugarriak: 

- Importantzia: Gauza guztiei garrantzia ematen diodalako eta batzuetan, garrantzi handirik ez daukan zeozer nire buruan bueltaka gelditzen delako. 

- Exijentzia maila altua: Askotan, exijentzia maila altua daukadalako eta proposatutakoa lortzen ez denean fustrazioa heldu daitekeelako. Gainera, talde lanean egoterakoan, kontuan hartu behar da guztiok ez daukagula exijentzia maila berdina, beraz horrek, gatazkak sortu ahal ditu.

- Aldaketari beldurra: Aldaketak daudenean, hauek barneratzea asko kostatzen zait edota, ideiaz aldatzea bata oso sartuta daukadanean, trantzizio prozesu hori oso zaila egiten zait.

- Inpazientzia: Dena atzorako eginda nahi dut eta horrek bizkortasuna eskatzen du. Askotan gauzak azkar egiteak, honen kalitatean eragin negatiboa sortzen du. 

- Perfekzionismoa: Egiten dugana, ahalik eta hoberen egitea nahi dut eta, egindakoa mila aldiz aldatu behar bada, aldaketak egitea kostatzen zaidan arren, behar diren aldaketa guztiak egingo ditut, emaitza hoberena lortzeko asmotan.

BALIOEI dagokionez ordea, nire aldetik, honako hauek lagungarriak izan daitezkeela uste dut: 

- Sormena: Nahiko garatua daukat, edozein momentutan sortu dezaket istorio bat edota gauzak sortu eta ekoiztu dezaket. Baina horretaz gain, momentu batzuetan ispirazioa ematen didanean, zoro moduan ideiak nire buru barruan sortzen dira. Hau oso, aberasgarria dela uste dut, ideia hauetako askotatik abiatu gaitezkeelako edota inspirazioa ideia hauetatik hartu. 

- Zoriontasuna: Bizitzan zoriontsu bizitzen naizela uste dut. Alde txarrei aurpegi ona jartzen eta arazoei, optimismoaren bidez irtenbideak emanez. Hau, bizikidetza honetzen duela uste dut. 

- Askatasuna: Nahiko libre bizi naizela uste dut eta hori aukera asko ematen didan arren, erabakiak hartzea ere eskatzen dit. Bizipenak sortzen ditu eta hauetatik, niri bizitzea guztatzen zaidan modua besteoi ere bizitzen usten diet. 

- Konpromisua: Hitza ematen badut, beti betetzen dut, edo behintzat saiatzen naiz. Uste dut, konpromisoa errespetuarekin bat doala eta hau es betetzeak, beste pertsonekin elkarlanean egonda errespetu falta dela uste dut. Horretaz gain, norberarekiko konpromesua izatea ere, garrantzitsua dela uste dut. Horregatik, nik helburu batzuk jartzen ditut eta hauek lortzen saiatzen naiz. 

- Zirrara: Gai anitzengatik nabari dut ezaugarri hau. Gauza asko interesgarriak iruditzen zaizkit eta hori ikaskuntzaren motorra dela uste dut. Beraz, norberak bere interesetako gaietatik at zirrara izatea, eta besteoi ere zirrara sorrarastea oso garrantzitsua da. Batez ere, irakasle lanbidean.

PENTSAMENDU DIBERGENTEA ERABILITA SORKUNTZA PROZESUAN MURGILDU

  Sormena eta irudimena erabiliz, hau da, pentsamendu dibergenteari bide emanez, sorkunutza prozesu bati bide eman diogu. Honek, helburu giza antzezlan bat burutzea du. Eta horretarako, aldez aurretik,  hainbat elementu prestatu behar dira. Horretarako oso argi dugu, burura etortzen zaizkigun ideia guztiak baloratu behar ditugula eta hauen artean erabakiak hartu behar ditugula. 

  K6 diziplinarteko lanari hasiera emateko, esan bezala, ideia jario bat izan dugu baina hasieratik genekien emozioen inguruan lan egin nahi genuela. Hasierako momentu honetan, taldekide guztion ideiak kontuan hartu ditugu, aurrera, lan honi denbora asko eskeiniko zaiolako eta gustatzen ez zaigun zeozerrekin lan egitea oso zaila da. Beraz, asko hitz egin ondoren, abiapuntutzat, beldurra gaia hartu dugu. Beldurra, ezinbesteko ezaugarria da haurraren garapen ebolutiborako, eta beste alde batetik, pertsona baten bizitzako ezaugarri jasanezina izan daiteke (Sardin, Chort, Vaiente eta Santed, 1997). Batzuetan beldurra sentitzen dugu eta ez dakigu zergatik. Baina, ez gara larritu behar beldurra izateagatik, honek arriskuen aurrean babesten gaituelako (Manzano eta Gutierrez, 2010).

  Beldur guztiak ez dute eragin berdina haur guztietan nahiz eta askotan beldurrak garapen orokorrarekin bat egiten duten. Izan ere, bakoitzak bere garapena dauka eta horregatik pertsona guztiek ez dituzte beldur berdinak (Valiente, Sandio, eta Chorot, 2001). Era berean, bakoitzak beldurrei bere erara aurre egiten die. Beldurrak bizitza osoan zehar esperimentzatzen diren arren, Haur Hezkuntzan batez ere, paper garrantzitsu bat hartzen dute haur gehienek beldur nagusi bat daukatelako. Beraz, guzti hau kontuan izanda, gure proposamen dramatikoan emozioak eta bereziki beldurra da sorkuntza prozesuaren motorea eta protagonista.

"Beldurrak gainditu ezean hauekin elkarbizitzen ikasi behar dugu"

KOMUNIKAZIOA HIZKUNTZA EZBERDINETAN OINARRITZEN DA

  Komunikatzen garenean, gehienetan ahotsa erabiltzen dugu. Dena den, ez da komunikatzeko erabiltzen dugun baliabide bakarra. Gorputz hizkuntza, arte hizkuntza, hizkuntza musikala eta teknologia berrien hizkuntzak ere komunikazioan laguntzen gaituzte. Beraz, hizkuntza ezberdinak erabili ditzazkegu komunikatzeko eta hauen erlazioak eginez, komunikazio eraginkorra lortu daiteke. Egia esan, pertsona bakoitza, hizkunzta zehatz batekin identifikatuagoa sentitzen da. Nire kasuan, gorputz hizkuntzarekin eta arte hizkuntzarekin erlazio estua daukat. Betidanik, dantzatu izan dut eta hori delako nire adierazpenerako modurik nagusiena, izan ere, mugimenduak askatasuna ematen dit eta honezkero, harremanduta sentitzen naiz gorputz hizkuntzarekin. Arte hizkuntzari dagokionez, marrazketa klaseetan murgilduta egon naiz txikitatik eta batxilergorarte formakuntza hori jarraitzeko aukera izan dut. Gainera, nire etorkizuna bideratzerako orduan, momentu batean, barne diseinua ikasteko grina sortu zitzaidan eta honetan bukatu ez arren, nire denbora librean, marrazkiak egiten aritzen naiz, lasaitasuna ematen didalako eta nire pentsamenduetan murgiltzeko momentu bat eskaintzen didalako.

  Hau estuki erlazionatuta dago gure buruaren bi aldeekin. Hau da, pentsamendu dibergentea eta pentsamendu konbergentea. Konbergenteak, lenguaiaren alderdiari erreparatzen dio ikasteko eta antolatzeko beharrezko mekanismoei. Eta dibergentea ordea, sorkuntza eta irudimenari erreferentzia egiten dio. Nik harremanetan sentitzen naizen hizkuntza horiekin pentsamendu dibergenteak harreman estua dauka eta Romok dioen bezala, "Creatividad es una forma de pensar cuyo resultado son cosas que tienen, a la vez, novedad y valor" (Romo, M., 1997). Horregatik pentsamendu dibergentea da hain garrantzitsua, hau garatzeak, pentsamendu berritzailea garatzen laguntzen duelako eta horrek, bizitzako aldaketa eta arazoei aurre egiteko baliabideak ematen dituelako, bizitzan erabakiak hartzen laguntzen duelako eta norberaren gustuak arakatuz, benetan gustatzen zaion bidetik gidatuz, barne motibazioa agertzen delako.

  Argazki horretan, argi ikusten da, pentsamendu dibergentean, ideia anitzak daudela eta horri sormenaren oinarria dela. Baina irudiak beti ez dira berdin interpretatzen. Batzuetan, zehatzak izan behar gara helburu bat izanik hau helarazteko nahiarekin, baina beste batzuetan, irudi irekiaz baliatu behar gara, irakurpen ezberdinak lortzeko, hori baita sormena garatzea. Honen haritik, irudiaren munduaren inguruko gogoetari helduta, Forres Pedagogia de la imagen testua nahiko interesgarria suerta daiteke.  

ZER DA IRAKASLE ONA IZATEA?

- Gogoak jartzen ditu haurrak motibatzeko ahalmena eginez.

- Enpatikoa da eta haurren sentimenduak kontuan hartzen ditu.

- Haurren garapena ezagutzen du eta haien erritmoa errespetatzen du.

- Haurren ikaskuntzan murgildu egiten da. Inplikazioa erakutsiz.

- Haurren ikaskuntzaz arduratzen da.

- Egiten uzten die.

- Irakasleak etengabeko formakuntza dauka.

- Haurrak sentitzen dutenari eta gertatzen zaienari hitzak jartzen die.

- Kritikoa da eta egiten diren gauzak zalantzan jartzen ditu.

- Gertutasuna eta afektua erakusten du.

- Metodologia berritzaileak analizatzea eta kontuan hartzea.

- Umorea izatea, seriotasun baten barruan.

- IZATEA.

- Bokazioa izatea.

- Eskuzabala izatea.

- Era aktibo batean lan egitea eta kreatiboa izatea betiere, haurrak sortzen utziz (Javier Abad).

- Beste irakasleekin kontaktua, harremana eta komunikazioa izatea.

- Aniztasuna eta inklusioa bermatzea.

- Pentsamendu irekia izatea.

- Begirada zabaltzea eta  gertatutakoarekin azterketa egitea.

- Estereotipoak ez transmititzea eta ez erreproduzitzea.

- Bere burua ezagutzea eta nondik gatozen jakitea.

" Haurren gaitasunetan konfiantza gutxi eta presa asko dago" (Herran)

Iban demon "Irakasle baten ezaugarriak"

Ikaskuntza-irakaskuntza esanguratsua lortzeko sei klabe:

Kalitatea eta zaintza oso gertu daudela kontuan hartzea (zaintza, erritmoa, begirada).

Gorputza eta esperientzia bibentzialak kontuan hartzea.

Emozioak kontuan hartzea, hauek gabe ikaskuntzarik ez dagoelako .

Hizkuntza artiztikoa eta hezkuntza harremanetan daudela kontuan hartzea.

Jolasaren garrantzia ez gutxiestea.

Metodoak garrantzia daukala jakitea, baina ez da ezaugarrri bakarra. Irakaskuntza-ikaskuntza prozesuan, faktore askok  daukate eragina.

"Irakasle baten funtzioak eta atazak"